دیۆر هاوت کۆتۆر SS2024: هاوت کۆتۆر لە نێوان ئاورا و وەچەخستنەوە

یەکێک لە دەستکەوتە دیارەکانی ماریا گرازیا چیوری لەوەدایە کە ستانداردی نمایشی دیۆری تایبەتی خۆی دروستکردووە، شانۆگەری و شیعرییەکانی لابردووە لە فیلمەکانی پێش خۆی و گۆڕینی بە هونەری هاوچەرخ و فێمینیزم. و لە کاتێکدا لە چوارچێوەی جوانی ئاسایی لە کۆمەڵەکانیدا دەمێنێتەوە، هەموو ڕۆحی فێمینیستەکان دەخاتە ناو ڕێکخستنی نمایشەکانەوە، بانگهێشتی هونەرمەندەکانی ژن دەکات بۆ ئەوەی ئەو کارە بکەن. ئەمجارەیان لە ٢٣ جلی قەبارە گەورە پێکهاتبوو کە هەریەکەیان بەرزییەکەی ٥ مەتر بوو، کە لەلایەن ئیزابێلا دوکرۆ، هونەرمەندێکی ئیتاڵی تەمەن ٩٢ ساڵەوە دروستکرابوو و کار لەگەڵ ئەو قوماشانە دەکات کە بە تەکنیکە تەقلیدییەکانی بونیادنان دروستکراون. ناوی ئاورای گەورە بوو.

وشەی “ئاورا” یەکسەر ئاماژەمان پێدەکات بۆ واڵتەر بنیامین و تیۆری جوانکارییەکەی، کە تێیدا “ئاورا” گرنگترین چەمک بوو کە کاریگەری لەسەر تەواوی فەلسەفەی هونەر هەبوو بۆ داهاتوو ١٠٠ ساڵ. ئاورا ئەو ماددە ڕۆحییەیە کە دەوری بەرهەمێکی هونەریدا دەدات و لە یەکتربڕینی تایبەتمەندییە جۆراوجۆرەکانیدا سەرهەڵدەدات: ڕەسەنایەتی، کۆنتێکستی مێژوویی، شوێنی بەرکەوتن – و لە کۆتاییدا پەیوەستە بەو ڕێوڕەسمە پیرۆزەوە کە هەر هونەرێک دەتوانێت ڕەگ ​​و ڕیشەی خۆی بۆ بگەڕێنێتەوە. ئەوە ئەوەیە کە بینەر هەستی پێدەکات کاتێک خۆیان لەبەردەم تابلۆیەک یان کۆمەڵێک ئەکتەردا بەستوو دەبیننەوە. ئەم ئاورایە لە سەردەمی بەرهەمهێنانەوەی میکانیکی هونەر، سەردەمی فۆتۆگرافی و سینەما، کە بە شێوەیەکی یەکلاکەرەوە لە ساڵانی ١٩٣٠دا گەیشتە لوتکەی خۆی، کاتێک بنیامین وتارە بەناوبانگەکەی خۆی بە ناوی بەرهەمی هونەر لە سەردەمی وەچەخستنەوەی میکانیکیدا نووسی. ماریا گرازیا چیوری ڕاستەوخۆ ئەم چەمکە بەکاردەهێنێت بۆ کۆتۆر، کە جلوبەرگێکی ناوازەیە کە بۆ جەستەی ناوازەی کەسێکی دیاریکراو دروستکراوە و بە نایابی کۆتایی جێبەجێ دەکرێت. وەک مایسۆن دیۆر لە پەیوەندییەکانیدا ئاماژەی پێدەکات، ڕەهەندێکی هاوشێوەی ئاورا لە کۆتۆرێکی بەرزدا هەیە: ئەزموونێکی بەهێز کە نەک تەنها تێڕامانە، بەڵکو ئەدایشە.

دیفیلەکە بە دەنگی دەنگی مێینە دەستی پێکرد کە وشەکانی "weft and warp" دووبارە و سێبارە دووبارە دەکاتەوە. ئەو مۆدێلانەی بە ڕوخساری تەواو پەتۆیەوە کە ڕەنگی کلاسیکی خەندەقیان هەبوو و ئاماژەیان بە شێوەی خۆیان دەکرد، بە دەنگەکانی دەنگەکە دەرچوون. لەگەڵ دەرچوونی مۆدێلی زیاتر و زیاتر، شێوەکانی خەندەقەکە وردە وردە دەتوێنەوە بۆ چەرموو و تەنووری درێژ و دەبنە کراسێکی دیۆر نیو لوک کە لە ئاوریشمی ئاودار دروستکرابوون کە بە مۆیرێش ناسراوە. بەم شێوەیە پەتۆ کە تەقلیدیترین قوماش نییە بۆ کۆتۆر، لەگەڵ مۆیرێ کە یەکێکە لە قوماش هەرە بەرز و گرانبەهاکان، یەکگرتووە. پەتۆ و مۆیرێ بوونە چەقۆ و چەرمەسەری کۆمەڵەی کۆتۆرەکانی دیۆر PE24، چوارچێوەی پشتگیریکەری دروستکرد کە چیوری خۆی بە "گفتوگۆی نێوان دوو قوماش کە بەڕواڵەت دژایەتییان هەیە" وەسفی دەکات. وە ستوونی کۆمەڵەکە جلی مۆیرێی لا سیگالێیە لە کۆمەڵەی ئەرشیفی AH1952-53 دیۆر کە بازاڕی هارپەر لە ژمارەی ئەیلوولی ١٩٥٢دا وەسفی کردووە کە لە "مۆیرێی خۆڵەمێشی، ئەوەندە قورسە کە لە کانزایەکی نەرم و نیان دەچێت."

ئەمە یەکەمجارە کە ماریا گرازیا چیوری مۆیرێ بەکاردەهێنێت و دەتوانن بزانن کە سەرسام بووە بە توانای ستایلکردنی و هەروەها ئەگەرەکانی سیلۆیەتی لا سیگال، بە سادەیی دەرەکی و ئاڵۆزی ناوەوەی بڕین و... پێکهاتەی ئەم تاقیکردنەوە زنجیرەیەک جلی مۆیرێیە بە سێبەری نایاب لە بۆرگۆندیەوە تا l'heure bleue، کە شکۆمەندی جل و بەرگی سەدەی 18ی مۆیرێ و کامڵبوونی ڕوخساری نوێی دیۆر لەگەڵ پێداویستییەکانی کڕیارانی هاوچەرخی دیۆردا دەگونجێنێت بەڵام جێگەی سەرنجی ڕەهای ئێمە بوو کە لە سێبەری کەهەبدا بە شانی پەڕۆدارەوە نەیبینین. بۆ ئێمە لە پۆدیۆمەوە بەهۆی پەیوەندییەکەیەوە. Аs بنیامین وتی، "هەستکردن بە ئاورای تەنێک کە سەیری دەکەین واتە وەبەرهێنانی لەسەر بکەین لەگەڵ توانای سەیرکردنی ئێمە لە بەرامبەردا."

دەق: ئیلێنا ستافیێڤا

وێنەکان: دیۆر\ © ئادرین دیراند، © لۆرا سکیاکۆڤێلی